zaterdag 30 april 2011

Spreuken 4:22-23 - Woorden van toen voor nu (2)

HSV SV
Ze zijn immers leven voor wie ze vinden, en genezing voor heel hun vlees. Bescherm je hart boven alles wat te behoeden is, want daaruit zijn de uitingen van het leven. Want zij zijn het leven dengenen, die ze vinden, en een medicijn voor hun gehele vlees. Behoed uw hart boven al wat te bewaren is, want daaruit zijn de uitgangen des levens.
andere vertalingen

De bijbelverklaarder Matthew Henry schrijft over het eerste vechtvers van deze week waarom de gelovige zoveel acht moet slaan op de woorden van wijsheid uit Spreuken 4: "omdat zij - die woorden dus - zowel voedsel als medicijn voor ons zullen zijn, zoals de boom des Levens (Openbaring 22:2). [...] Zoals het geestelijk leven begonnen was door het Woord, zo wordt het nog door datzelfde Woord gevoed en onderhouden."

De vechtverzen uit Spreuken 4 zijn voor iedereen van belang: ze zijn immers leven voor wie ze vinden. Dat betekent dat deze woorden leven kunnen geven aan iedereen in deze wereld: zodat iedereen die in Hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven bezit. (Joh. 3:16, WV)

De woorden zijn ook een medicijn voor heel het lichaam (vlees): zowel voor het lichaam als voor de ziel. Henry: "Zij helpen om ze allebei in een goede conditie te houden. [...] Er is in het Woord van God een geschikt geneesmiddel voor al onze geestelijke ziekten."

De vechtverzen van deze week sluiten aan op de verzen van vorige week. Het eerste vechtvers van deze week, vers 22, is een vervolg op de verzen ervoor.

De apostel Paulus schreef woorden die lijken op die van de Spreuken-schrijver in een brief aan TimotheĆ¼s (2 TimotheĆ¼s 3).

Wijze woorden, nog steeds relevant voor nu: voor leven en medicijn, nuttig om daarmee te onderwijzen, te weerleggen, te verbeteren en op te voeden in de rechtvaardigheid (Spr. 4 en 2 Tim. 3:16b).

Gods zegen bij het leren en lezen toegebeden!


zondag 24 april 2011

Spreuken 4:20-21 - Woorden van toen voor nu

HSV SV
Mijn zoon, sla acht op mijn woorden, neig je oor tot wat ik zeg. Laat ze niet wijken van je ogen,
bewaar ze in het binnenste van je hart.
Mijn zoon! merk op mijn woorden, neig uw oor tot mijn redenen. Laat ze niet wijken van uw ogen, behoud ze in het midden uws harten.
andere vertalingen

In dit gedeelte van het Bijbelboek Spreuken wordt de lezer dan wel hoorder op een directe manier aangesproken: het geldt niet alleen de zonen, maar iedereen. Meer hierover in het artikel over vechtvers Spreuken 1:10.

De woorden die gesproken worden zijn van belang: sla acht op mijn woorden. Ze zijn zelfs van groot belang, want de vader uit dit Bijbelgedeelte roept op om zijn woorden op te merken: ze moeten steeds voor ogen staan, ze moeten bewaard worden in het binnenste van het hart.

Wat is het belang van deze raadgevingen, de verzen 22-27?

want leven zijn ze voor wie hen vindt,-
een geneesmiddel voor heel zijn vlees;
behoed je hart met alle waakzaamheid,-
want daaruit zijn
de uitgangen des levens;
doe van jou weg verkeerdheid van mond,-
en valsheid van lippen,-
houd die verre van je;
laten je ogen voorwaarts kijken,-
je wimpers
rechtuit naar wat tegenover je is;
effen het spoor voor je voet,-
laten al je wegen welgericht zijn;
neig niet naar rechts of links,-
houd je voet verwijderd van kwaad
Naardense Bijbelvertaling

Deze woorden betekenen veel – anders zouden we ze niet ter harte hoeven nemen. Ze helpen de gelovige om op het pad van God te lopen. Niet als bevel, maar uit dankbaarheid. Gods weg bewandelen geeft leven voor de ziel en is iets wat God genoegen doet:

zodat u wandelt op een wijze de Heere waardig, Hem in alles behaagt, in elk goed werk vrucht draagt en groeit in de kennis van God (Kol 1:10, HSV)

Het is bovendien goed voor onze naaste omgeving:

Een goed mens brengt uit de goede schat zijns harten het goede voort en een slecht mens brengt uit de boze schat het boze voort. Want waar het hart vol van is, daarvan spreekt de mond. (Lukas 6:45, NBG51)

Woorden uit het Oude Testament blijken toch voor vandaag de dag nog betekenis te dragen.
Goddank voor Zijn woorden van toen voor nu!


zaterdag 16 april 2011

Efeze 4:31-32 - Vergeving krijgen en geven

HSV SV
Laat alle bitterheid, woede, toorn, geschreeuw en laster van u weggenomen worden, met alle slechtheid, maar wees ten opzichte van elkaar vriendelijk en barmhartig, en vergeef elkaar, zoals ook God in Christus u vergeven heeft. Alle bitterheid, en toornigheid, en gramschap, en geroep, en lastering zij van u geweerd, met alle boosheid; Maar zijt jegens elkander goedertieren, barmhartig, vergevende elkander, gelijkerwijs ook God in Christus ulieden vergeven heeft.
andere vertalingen

Ondanks het leven als nieuwe mens is het blijkbaar mogelijk dat de christen leeft met zaken zoals bitterheid, woede, geschreeuw en laster, of een combinatie van deze. Mogelijk is bitterheid de aansteker van de zonden die daarna genoemd worden. Bitterheid komt voort uit een hart dat niet recht is voor God:

Gij hebt part noch deel aan deze zaak, want uw hart is niet recht voor God. Bekeer u van deze uw boosheid en bid de Here, of deze toeleg van uw hart u moge vergeven worden; want ik zie, dat gij gekomen zijt tot een gal van bitterheid en een warnet van ongerechtigheid. (Hand. 8:21b-23, NBG)

Het blijkt dat de zonden vergeven kunnen worden! Dat gelovigen ook elkaar moeten vergeven blijkt uit vers 31: vergevende elkander.

De vechtverzen van deze en van vorige week spreken van de dingen die een christen niet moet doen en wat hij wel moet doen. Genade geven (Efeze 4:29) is bijvoorbeeld niet een gave die een mens zomaar uit zich zelf kan uitvoeren. Hij heeft daarvoor ook genade nodig.

Voor vriendelijkheid en barmhartigheid, voor vergeving geven is diezelfde genade nodig. En daar mogen we rijkelijk uit putten: want wij behoren God toe, in Christus. Denk aan het gebed dat Christus ons leerde: Vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren. (Mattheus 6:12). Dat betekent dan ook dat wij de ander kunnen vergeven, want daarvoor is genade genoeg aanwezig!

Gij geeft ons vrede, vergeving van zonden
en Uw nabijheid die sterkt en die leidt.
Kracht voor vandaag, blijde hoop voor de toekomst.
Gij geeft het leven tot in eeuwigheid.
couplet uit Groot is Uw trouw, o Heer
© Hope Publ. Comp. / Universal Songs

zaterdag 9 april 2011

Efeze 4:29 - Neem mijn stem

HSV SV
Laat er geen vuile taal uit uw mond komen, maar wel iets goeds, dat nuttig is tot opbouw, opdat het genade geeft aan hen die het horen. Geen vuile rede ga uit uw mond, maar zo er enige goede rede is tot nuttige stichting, opdat zij genade geve dien die ze horen.
andere vertalingen

De Bijbel is helder in Efeze 4 over hoe het vernieuwde leven van een christen er uit hoort te zien. In vers 24 staat dat we de nieuwe mens moeten aandoen. In de verzen erna wordt duidelijk wat we achter ons hebben gelaten of moeten gaan laten. Vuile taal hoort daarbij: de woorden van een christen horen niet vuil te zijn. In de brontaal, het Grieks, wordt zelfs het woord "verrot " gebruikt… Het laat duidelijk het verschil zien tussen wat goede taal is en wat niet.

Hoe dient onze taal dan te klinken? Onze taal is geschikt voor opbouw van anderen: opdat het genade geeft aan hen die het horen. In het Bijbelboek Spreuken staat Het medicijn van de tong is een boom des levens, maar verkeerdheid erin is een breuk in de geest. (Spreuken 15:4, HSV) Dat houdt in dat onze stem (en wat we schrijven of typen?) gebruiken voor de opbouw van anderen wanneer dat mogelijk is en dat

Hoe dan?
  • slik boze woorden in (voorkom ze)
  • geef complimenten
  • citeer de Bijbel (hoe goed is een woord op zijn tijd! Spreuken 15:23)
  • laat God uw leven leiden

Neem mijn stem opdat mijn lied,
U mijn Koning hulde biedt.
Maak, o Heer, mijn lippen rein
dat zij Uw getuigen zijn.
couplet uit gezang 228

Laat de woorden van mijn mond en de overdenking van mijn hart
welgevallig zijn voor Uw aangezicht,
HEERE, mijn rots en mijn Verlosser!
(Psalm 19:5, HSV)


woensdag 6 april 2011

Spreuken 17:22 en 18:10 – Torenhoge veiligheid

Het Bijbelboek Spreuken lijkt een bonte verzameling wijze spreuken die weinig of niets met elkaar te maken hebben. Toch mogen we dit boek lezen als wijze hulp van anderen voor (struikelende) volgelingen van Jezus Christus.

De spreuken in dit Bijbelboek staan niet allemaal los van elkaar. De verzen 10 en 11 uit hoofdstuk 18 beschrijven bijvoorbeeld twee soorten veiligheid:

De Naam van de HEERE is een sterke toren, een rechtvaardige snelt daarheen en wordt in een veilige vesting gezet. Het bezit van een rijke is zijn sterke stad, als een hoge muur, in zijn verbeelding.

De veiligheden die hier omschreven worden zijn de Naam van de HEERE (=God zelf) en rijkdom. Het probleem met rijkdom zou wel eens kunnen zijn dat de rijke er zijn vertrouwen op stelt. Het geeft een gevoel van veiligheid en zorgt ervoor dat vertrouwen op God niet meer zo belangrijk wordt. Gelukkig bestaan er verzekeringen. Of zijn een eigen stad en eigen rijkdom schijnveiligheid?

Een toren kon vroeger en soms vandaag ook nog vanaf een afstand worden gezien. God is steeds in het oog te houden. We kunnen steeds naar de toren toe, steeds naar God toe. Kijken we niet naar de toren dan zien we ook de hulp van God niet. Kijk je wel, dan is de veiligheid makkelijk te vinden.

Het is een sterke toren, bij God is voldoende veiligheid voor de gelovige. De gelovige komt in een veilige vesting, de Statenvertaling spreekt van een hoog vertrek. Hoog betekent veilig tegen de vijanden. Misschien wordt ook nog wel de hemel bedoeld, waar is een gelovige gelukkiger en veiliger dan daar? Ik zeg tegen de HEERE: Mijn toevlucht en mijn burcht, mijn God, op Wie ik vertrouw! (Psalm 91:2, HSV).


zaterdag 2 april 2011

Spreuken 17:22 en 18:10 - Geestelijke gezondheidsspreuken

HSV SV
Een blij hart bevordert de genezing,maar een neerslachtige geest doet de beenderen verdorren.
[..]
De Naam van de HEERE is een sterke toren,een rechtvaardige snelt daarheen en wordt in een veilige vesting gezet.
Een blij hart zal een medicijn goed maken; maar een verslagen geest zal het gebeente verdrogen.
[..]
De Naam des HEEREN is een Sterke Toren; de rechtvaardige zal daarhenen lopen, en in een Hoog Vertrek gesteld worden.
andere vertalingen

Een dag niet gelachen is een dag niet geleefd. Die spreuk wordt nog wel eens uitgesproken. Dat is mogelijk een Bijbelse gedachte. Misschien ligt de bron in de vechtverzen van deze week. Het eerste vechtvers van deze week geeft aan dat een blij hart een mooi resultaat geeft. Dit vers uit Spreuken 17 vertelt dat een blij hart dat de genezing bevordert. En dat het tegengestelde van een blij hart ook een tegengesteld resultaat geeft: het verdorren van de beenderen. Dit houdt in dat je er ziek van kan worden of erg ontmoedigt raakt.

Het Woord van God als filosoof en psycholoog. Wat een voorrecht dat we wijsheid en ondersteuning ontvangen van onze God!

Ook in Spreuken 14 komt een spreuk voor die hetzelfde meedeelt:

Een gezond hart is het leven voor het lichaam, maar afgunst is verrotting van de beenderen. (Spreuken 14:30, HSV)

Een gezond hart wordt in andere vertalingen vertaald met een tevreden hart (NBG) of een zachtmoedig hart (WV). Ons hart blijkt dus van groot belang voor onze gezondheid: zonder kloppend hart is er bovendien geen leven. Maar wat betekent dit geestelijk? Kunnen we geestelijk leven zonder blijheid? Waar is dan de vreugde die we mogen uitstralen (waarover Paulus spreekt)? De oplossing is Bijbels en misschien ook filosofisch en psychologisch:

Verblijd u altijd in de Heere; ik zeg het opnieuw: Verblijd u. Uw welwillendheid zij alle mensen bekend. De Heere is nabij. Wees in geen ding bezorgd, maar laat uw verlangens in alles, door bidden en smeken, met dankzegging bekend worden bij God; en de vrede van God, die alle begrip te boven gaat, zal uw harten en uw gedachten bewaken in Christus Jezus. (Filippenzen 4:4-7, HSV)

Laten we blij zijn met onze God, dat is goed voor het hart. En onze omgeving.